Dyrektywa IED (Industrial Emissions Directive) to jeden z najważniejszych aktów prawnych Unii Europejskiej regulujących zagadnienia związane z ochroną środowiska ? regulacją emisji przemysłowych w największych instalacjach. Dyrektywa IED w obecnym brzmieniu została przyjęta w 2010 roku.
Komisja Europejska w 2022 roku opublikowała wniosek z propozycją projektu nowelizacji Dyrektywy IED, który ma wpisywać się w strategię Europejskiego Zielonego Ładu i osiągnięcia celu neutralności klimatycznej do 2050 roku poprzez ograniczenie już istniejących emisji do środowiska. Mija rok od ogłoszenia projektu i prawdopodobnie w najbliższym czasie możemy się spodziewać, że dojdzie do przyspieszenia prac nad nowelizacją.
Projekt zakłada m.in. rozszerzenie Dyrektywy IED na kolejne instalacje; wnioskuje się o koniczność publikowania streszczenia pozwolenia zintegrowanego, w którym zostaną wymienione podstawowe warunki funkcjonowania instalacji a udział społeczeństwa ma być rozszerzony na postępowania aktualizacyjne w związku z wydaniem nowych konkluzji BAT.
Są to zmiany raczej ewolucyjne niż rewolucyjne, natomiast są też zmiany kontrowersyjne i taką zmianą jest na pewno istotne wzmocnienie wymagań dotyczących poziomów emisji zanieczyszczeń do powietrza. Do tej pory wymagane normy emisji były określane widełkowo w konkluzjach BAT, a na ich podstawie organy krajowe wyznaczały maksymalne normy emisji dla instalacji. W praktyce, organy wyznaczały najczęściej maksymalne dopuszczalne normy emisji, które i tak bywały wyzwaniem dla wyeksploatowanych instalacji.
Rozdział 5. projektu Dyrektywy zakłada wprowadzenie znacznie bardziej restrykcyjnych norm emisji dla instalacji objętych Dyrektywą IED. Normą ma być najniższa dopuszczalna norma emisji, a nie jak dotychczas, najwyższa.
Dla niektórych instalacji będzie to zatem oznaczało kilku a nawet ponad kilkunastokrotne zmniejszenie dopuszczalnego poziomu emisji. Na przykład poziom emisji pyłu w odniesieniu do opalania pieca koksowniczego wynosi wg BAT <1?20 mg/mn3. Do tej pory wartość <1 rozumiana była jako najniższa możliwa do osiągnięcia wartość (notabene określona na podstawie jednej konkretnej instalacji) a 20 przyjmowana jako wartość dopuszczalna we wszystkich pozwoleniach zintegrowanych koksowni. Nowelizacja sugeruje wprowadzenie wartości 1 mg/mn3 jako wartości maksymalnej, czyli 20 razy mniejszej. Mając na uwadze problemy, jakie wystąpiły już w dotychczasowej formie zasad emisyjnych, tak istotne zaostrzenia zapewne nie napawają optymizmem operatorów instalacji.
Instytut od lat służy pomocą przy inwestycjach przemysłowych, oferując eksperckie doradztwo i opracowania dokumentów środowiskowych wymaganych w związku z nowelizacją aktów legislacyjnych.
Przygotował: Radosław Lajnert
Zakład Ochrony Powietrza