Rada Ministrów, kierując się unijną dyrektywą dotyczącą redukcji wpływu niektórych wyrobów z tworzyw sztucznych na środowisko, przystosowuje polskie przepisy do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej. Planowane jest wprowadzenie od 1 stycznia 2025 roku systemu kaucyjnego.
Nowy system kaucyjny obejmie jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych, używanych do napojów o pojemności do 3 litrów, takie jak butelki na wodę, soki, nektary czy mleko. Dodatkowo, system obejmie również szklane butelki wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra.
Procedura będzie prosta: konsument będzie mógł zwrócić puste opakowania do sklepu w celu odzyskania wcześniej wpłaconej kaucji. Sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą zobligowane do przyjmowania pustych opakowań. Natomiast mniejsze placówki handlowe, będą miały możliwość dołączenia do systemu na zasadzie dobrowolności.
W praktyce, konsument zapłaci dodatkową kwotę przy zakupie, która będzie mu zwracana, gdy odda puste opakowania do wyznaczonego punktu zbierania. Wysokość kaucji, która zostanie doliczona do opakowań, zostanie określona w rozporządzeniu. Istotne jest, że aby odebrać kaucję w sklepie, nie będzie konieczności okazywania paragonu potwierdzającego wcześniejsze zapłacenie kaucji, tak jak to miało miejsce dotychczas.
Wdrożenie systemu kaucyjnego, motywując finansowo do recyklingu, ma na celu zmniejszenie negatywnego wpływu odpadów na środowisko, redukując ich ilość w obiegu, czy umożliwiając ich ponowne wykorzystanie.
Przygotowania do uruchomienia systemu kaucyjnego zaplanowanego na 1 stycznia 2025 roku stanowią kluczowy etap dla wszystkich uczestniczących podmiotów, które są zobowiązane do wdrożenia nowych zasad określonych przez przepisy. Po wprowadzeniu systemu, producenci, importerzy i właściciele marek będą zobowiązani do osiągnięcia określonych poziomów selektywnej zbiórki wprowadzonych na rynek opakowań. W kolejnych latach będą one stopniowo wzrastać: 77% w 2025 roku, 81% w 2026 roku, 84% w 2027 roku, 87% w 2028 roku, a od 2029 roku minimalny poziom zbiórki opakowań wyniesie 90%. Nowe regulacje nie precyzują jednak sposobów przeprowadzania zbiórki opakowań, dając tym samym swobodę wyboru każdemu podmiotowi zajmującemu się tą działalnością.
Przygotował: Aleksander Krótki
Zakład Transformacji Energetycznej