CCS, czyli wychwyt i składowanie CO2, to zaawansowana technologia mająca na celu redukcję emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Proces ten polega na przechwytywaniu CO2 emitowanego przez przemysłowe instalacje (za pomocą metod tzw. post-combustion), a następnie składowaniu go w specjalnie przystosowanych miejscach, takich jak złoża geologiczne, w celu trwałego oddzielenia go od atmosfery. CCS ma potencjał znacząco przyczynić się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
Choć temat wychwytu i składowania CO2 (CCS) przez pewien czas nieco osłabł (lata 2015-2019, patrz wykres [1]), to obecnie obserwuje się intensywny wzrost działań związanych z tą tematyką. W Polsce Grupa ORLEN planuje ograniczenie emisji CO2 poprzez jego przyszłe składowanie w podziemnym magazynie na Morzu Barentsa. W celu zdobycia odpowiedniego doświadczenia i kompetencji, Grupa ORLEN podpisała list intencyjny z norweską spółką Horisont Energi AS, właścicielem koncesji na złożu Polaris, na którym wykonano już odwiert potwierdzający możliwość bezpiecznego zatłaczania CO2[2].
Ponadto, pierwsza wielkoskalowa instalacja CCS w Polsce może powstać do 2027 r. w Cementowni Kujawy. Należący do grupy Lafarge zakład będzie wysyłał koleją do Portu Gdańsk ok. 1 mln ton skroplonego CO2 rocznie (10 proc. emisji sektora cementowego) i dalej statkami do miejsc składowania na Morzu Północnym[3]. Dostawcą technologii separacji i skraplania CO2 jest grupa Air Liquide.
Chcemy także przypomnieć, iż Instytut Technologii i Paliw (ITPE) posiada wieloletnie doświadczenie w technologiach absorpcyjnych związanych z separacją i oczyszczaniem CO2, a także jego przekształcaniem do SNG. Prace badawcze od skali laboratoryjnej do pilotowej były prowadzone m.in. w ramach Strategicznego Programu Badawczego (finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) ? Zaawansowane technologie pozyskiwania energii: ?Opracowanie technologii dla wysokosprawnych ?zero-emisyjnych? bloków węglowych zintegrowanych z wychwytem CO2 ze spalin?, oraz ?Zaawansowane technologie pozyskiwania energii: Opracowanie technologii spalania tlenowego dla kotłów pyłowych i fluidalnych zintegrowanych z wychwytem CO2?.
Podobne działania prowadzone były także w ramach projektu CO2SNG, realizowanego przez międzynarodowe konsorcjum, którego liderem był TAURON Wytwarzanie. Projekt był dofinansowany ze środków KIC InnoEnergy.
Zespół badawczy ITPE ma nieocenione kompetencje, które zdobył w trakcie tysięcy godzin pracy na instalacjach pilotowych. Dzięki temu doświadczeniu jesteśmy w stanie doskonale rozumieć, analizować i optymalizować procesy związane z wychwytem i utylizacją CO2. Nasza wiedza i umiejętności pozwalają nam podejmować skuteczne decyzje, minimalizować ryzyko oraz osiągać wyjątkowe rezultaty. Jesteśmy gotowi podjąć się najbardziej wymagających wyzwań i dostarczyć innowacyjne rozwiązania.
Wybrane publikacje naukowe przedstawiające wyniki naszych badań przedstawiono poniżej:
- Pilot plant initial results for the methanation process using CO2 from amine scrubbing at the Łaziska power plant in Poland
- Advanced CO2 Capture Pilot Plant at Tauron’s coal-fired Power Plant: Initial Results and Further Opportunities
- Pilot plant results for advanced CO2 capture process using amine scrubbing at the Jaworzno II Power Plant in Poland
- Demonstration of a post-combustion carbon capture pilot plant using amine-based solvents at the Łaziska Power Plant in Poland
Przygotował: Tomasz Spietz
Zakład Transformacji Energetycznej
Źródła:
[1] Raport: Global CCS Institute ? Global Status of CCS 2022
[2] https://obserwatorgospodarczy.pl/2023/09/11/magazynowanie-co2-w-polsce-staje-sie-faktem-orlen-podpisal-umowe/
[3] https://wysokienapiecie.pl/91811-wyscig-do-zlapania-co2-ruszyl-na-dobre-polska-stawia-pierwsze-kroki/