W obliczu aktualnej sytuacji na świecie i wprowadzonych ostatnio sankcji na import rosyjskich surowców, bardziej niż kiedykolwiek nabiera sensu idea śledzenia pochodzenia surowców. Dziedziną, która zajmuje się tym zagadnieniem, jest geologia sądowa. Dotychczas geologia sądowa była s tosowana w kryminalistyce, do badania dowodów dotyczących minerałów, paliw kopalnych, ropy naf towej i innych materiałów naturalnych, w celu odpowiedzi na pytania zadawane przez system prawny.
W obliczu dzisiejszego unijnego embarga na węgiel rosyjski, należałoby zwrócić szczególną uwagę na to czy docierające do UE statki nie transportują ww. surowca pod zmienioną nazwą? Albo równie dobrze pod zmienioną banderą? Jak wynika z informacji uzyskanych przez holenderski dziennik ?NRC?, wiele rosyjskich statków zmieniło ostatnio bandery w celu uniknięcia nałożonych sankcji. Według Art. 6 KONWENCJI O MORZU PEŁNYM, sporządzonej w Genewie dnia 29 kwietnia 1958 r., ?Statki uprawiają żeglugę pod banderą jednego tylko Państwa i podlegają, poza wyjątkowymi przypadkami wyraźnie przewidzianymi w umowach międzynarodowych lub w niniejszych artykułach, jego wyłącznej jurysdykcji na pełnym morzu. Statek w czasie podróży lub pobytu w porcie nie może dokonać zmiany bandery, poza przypadkami rzeczywistego przeniesienia własności lub zmiany rejestracji?. Tą możliwość wykorzystują w ostatnich miesiącach masowo statki rosyjskie. Statki te pływają obecnie pod banderami Wysp Marshalla lub karaibskiego państewka St. Kitts i Nevis. Jednocześnie, transpor towany na nich surowiec nie musi dotrzeć do portów UE jako rosyjski. Aby nałożone międzynarodowe sankcje nie były jedynie prawną wydmuszką, war to skorzystać z możliwości geologii sądowej i śledzenia pochodzenia surowców. Narzędziami szeroko s tosowanymi w geologii sądowej są m.in. analiza chemiczna, analiza petrograficzna i mineralograficzna, me tody chroma tograficzne oraz analiza rentgenograficzna. Analiza pochodzenia surowca bazuje na algorytmach porównawczych z danymi istniejących baz danych oraz danych literaturowych.
Zakład Technologii Koksowniczych zaprasza do współpracy w tym zakresie.
Au tor: Małgorzata Wojtaszek-Kalaitzidi
Kontakt: mwojtaszek@itpe.pl