Techniki pomiaru zanieczyszczeń powietrza z wykorzystaniem bezzałogowych statków powietrznych (dronów) znajdują w ostatnich latach coraz szersze zas tosowania, ze względu na ich znaczne zalety, obejmujące m.in. możliwość wykonania pomiaru zarówno w pojedynczych punktach pomiarowych, jak i wzdłuż ścieżek pomiarowych, objęcie pomiarami obiektów o znacznych rozmiarach ? w tym na wysokościach uniemożliwiających pomiar innymi me todami, dostęp do obszarów pomiarowych niedostępnych innymi me todami, szybkie przemieszczanie się mierników i związany z tym krótki czas pomiaru umożliwiający wielopunk tową rejestrację danych podczas krótko trwających procesów technologicznych, możliwość au tomatyzacji nalotów pozwalającą na w pełni powtarzalny, wielokrotny pomiar w tych samych punktach lub wzdłuż dokładnie takich samych ścieżek pomiarowych, a także niski koszt jednostkowy wykonania pomiaru. Techniki pomiarowe oparte o drony jako nośniki aparatury pomiarowej rozwijane są także w IChPW. Podstawowym problemem w pomiarach tego typu jest krótki czas lotu drona, wynoszący zaledwie nieco ponad 20 minut lotu w wersji z zasilaniem elektrycznym lub kilka godzin w wersji wykorzystującej wodór jako paliwo.
Przełomem może okazać się technologia ?dronów na uwięzi? (tethered drones), które są związane z ziemią długim i lekkim kablem, dostarczającym prąd do zasilania zarówno drona, jak i aparatury pomiarowej, przesyłającym sygnały sterujące i kontrolne oraz dane pomiarowe do i z drona, a także służącym jako klasyczna smycz zapobiegająca utracie drona w przypadku, gdy opera tor straci nad nim kontrolę.
Do oczywistych zalet takiego rozwiązania można zaliczyć zdolność do wielogodzinnego utrzymywania aparatury pomiarowej w powietrzu, przy czym równocześnie dron staje się niewrażliwy na oddziaływania uniemożliwiające w wielu przypadkach loty sterowane drogą radiową, jak np. zbyt wysoki indeks promieniowania słonecznego Kp lub silne pole magnetyczne obecne w pobliżu wielu instalacji przemysłowych. Zdolność do długotrwałego przebywania w powietrzu umożliwia rozszerzenie zakresu pomiarów stężeń o stężenia dobowe, odgrywające is totną rolę w ocenie jakości powietrza, a także działania dozorująco-moni torujące stan powietrza w pobliżu obiektów środowiskowo uciążliwych. Równocześnie zwiększenie mocy zasilania aparatury pomiarowej prowadzi do polepszenia dokładności pomiaru, tworząc z zestawu dron-miernik stężeń zanieczyszczeń powietrza niezwykle funkcjonalne i wiarygodne urządzenie pomiarowe.
Au tor: Jacek Żeliński
Zakład Ochrony Powietrza
kontakt: jzelinski@itpe.pl | tel.: 32 621 65 42