Podstawowym dokumentem, który w Polsce reguluje rynek paliw jest Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie moni torowania i kontrolowania jakości paliw. Na mocy tej ustawy weszło w życie ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych (Dz.U. z dn. 04.10.2018r. poz.1890), które określa parametry jakościowe m.in. poszczególnych sortymentów węgla kamiennego. Ponieważ węgiel kamienny w Polsce używany jest do wytwarzania ciepła w kotłach małej mocy różnych konstrukcji, w rozporządzeniu tym podzielono poszczególne gatunki węgla i przypisano im parametry jakościowe w taki sposób, aby ich spalanie w dedykowanych konstrukcjach kotłowych odbywało się jak najmniejszym kosztem dla środowiska naturalnego.
Z sortymentów średnich węgla kamiennego wyodrębniono więc gatunek ?ekogroszek? o średnicy ziaren od 5,0 do 31,5mm, który przeznaczony jest do spalania w kotłach c.o. z au tomatycznym podawaniem paliwa. Ponieważ kotły te charakteryzują się bardzo niską emisją zanieczyszczeń i wysoką sprawnością konwersji energii chemicznej paliwa na ciepło, zwyczajowo były określane/opisywane z użyciem przedrostka ?eko?. Biorąc pod uwagę pozostałe urządzenia grzewcze zasilane paliwami węglowymi i ich poziom emisji (częs to dwa, a nawet trzy rzędy wyższy w porównaniu do kotłów au tomatycznych), jest to w pełni uzasadnione. Nie trudno również zrozumieć, że przez analogię, paliwo dedykowane do tych nowoczesnych urządzeń kotłowych również zwyczajowo opatrzono przedrostkiem ?eko? (w/w rozporządzenie Ministra Energii, Tabela nr 4. Wymagania jakościowe dla: węgla kamiennego, brykietów lub peletów zawierających co najmniej 85%węgla kamiennego (paliwa stałe o wymiarze ziarna 5 ÷ 31,5mm: ekogroszek)). Nazwa ?ekogroszek? jest zwyczajowo używana w Polsce od lat 90-tych i z tego względu została wykorzystana we wspomnianym rozporządzeniu.
Aby jeszcze bardziej dopasować parametry paliw do dedykowanych do ich spalania urządzeń grzewczych, w rozporządzeniu określono rygorystycznie najis totniejsze parametry, w tym te bezpośrednio wpływające na emisję pyłu – ilość podziarna i zawar tość popiołu. Jak się okazuje, producenci ekogroszków nie poprzestają na zapewnieniu ich dobrej jakości, aby jedynie spełnić wymagane parametry. W poniższej tablicy zestawiono wyniki analiz kilku węgli kamiennych sortyment groszek dedykowanych do kotłów au tomatycznych, które pozyskano na potrzeby przeprowadzenia badań energetyczno-emisyjnych kotłów c.o. w Labora torium Technologii Spalania i Energetyki IChPW. Ekogroszki te są powszechnie dostępne w sprzedaży detalicznej w formie workowanej. Jak widać zawar tość popiołu w tych paliwach nie przekracza połowy dopuszczalnej war tości maksymalnej, zawar tość siarki kształtuje się poniżej ? zakresu, war tość opałowa jest o około 4 MJ/kg wyższa od najniższej dopuszczalnej granicy, a zawar tość wilgoci kształtuje się w połowie dozwolonego kryterium. Zaznaczyć należy, że przedstawione w tabeli parametry ekogroszków są war tościami rzeczywistymi, oznaczonymi w labora torium akredy towanym, a nie deklarowanymi przez producentów tych paliw.
Podkreślić należy, że kotły c.o. zasilane węglem kamiennym, w tym kotły z au tomatycznym podawaniem paliwa, są dopuszczone do s tosowania prawem unijnym w przypadku spełnienia odpowiednich kryteriów energetyczno-emisyjnych. Oczywistym jest, że każdy kocioł w którym spalane jest paliwo stałe, a który nie jest wyposażony w kwalifikowany układ oczyszczania spalin, będzie emi tował do atmosfery więcej zanieczyszczeń w porównaniu np. do kotła gazowego czy olejowego. Jest jednak bezsporne, że powszechne s tosowanie ekogroszków w kotłach au tomatycznych wysokiej klasy prowadzi do wielokrotnego obniżenia emisji z ogrzewnictwa indywidualnego, co jest celem, o który usilnie zabiegamy.
Au torzy: Katarzyna Matuszek, Sławomir Stelmach