Znacząca ilość procesów produkcyjnych nowoczesnych materiałów węglowych zawiera etap homogenizacji surowców występujących w różnych fazach: stałej (sucha nadawa koksowa) oraz ciekłej (spoiwa i syciwa pakowe).
Właściwa homogenizacja powstającej masy związana jest z parametrami technicznymi procesu, z właściwościami reologicznymi i fizykochemicznymi fazy ciekłej, a także ze zjawiskami zachodzącymi na granicy faz takimi jak zwilżanie i nasycanie. Znajomość charakterystyki reologiczno ? zwilżalnościowej fazy ciekłej służy sterowaniu parametrami procesu mieszania i optymalizacji jakości wyrobu finalnego. Szczególnego znaczenia nabiera ona dla produkcji materiałów węglowo-grafi towych, dla których proces produkcyjny wraz z wypalaniem i grafityzacją trwa około 30 dni.
W Instytucie od wielu lat prowadzone są badania spoiw i syciw do produkcji materiałów weglowo-grafi towych takich jak: smoły preparowane i paki węglowe. Źródłem paku węglowego jest proces koksowania węgla. Koksowniczy pak węglowy otrzymywany jest z wydajnością rzędu 50-60% jako pozostałość po oddestylowaniu frakcji olejowych smoły. Jest on masowo najważniejszym produktem destylacji smoły, a jego zagospodarowanie polega na wykorzystaniu w procesach wytwarzania uszlachetnionych materiałów węglowych. Z chemicznego punktu widzenia pak węglowy jest mieszaniną wielopierścieniowych związków aromatycznych, wysokocząsteczkowych żywic oraz związków heterocyklicznych: tlenowych, azo towych i siarkowych. Skład i właściwości paków węglowych są wypadkową szeregu czynników wynikających ze sposobu ich otrzymywania takich jak: skład mieszanki węglowej, sposób przygo towania wsadu do koksowania, system koksowania i jego parametry, sposób kondensacji smoły, przygo towanie smoły do destylacji, system destylacji i jej parametry, modyfikacja paku po destylacji. Właściwości paku węglowego mogą być kształ towane w sposób celowy od momentu kondensacji smoły.
W Labora torium Gazów i Produktów Węglopochodnych Instytutu, oprócz standardowej charakterystyki klasyfikującej paki węglowe, wykonuje się również badania zwilżalnościowe.
Sekwencję obrazów źródłowych, przedstawiających zmiany kształtu kropli paku węglowego, umieszczonego na płaskiej powierzchni sprasowanej, suchej nadawy koksowej, które są analizowane przez program komputerowy sterujący i rejestrujący pomiar kąta zwilżania przedstawiono poniżej, a na wykresie pokazano przebieg zmian kąta zwilżania w funkcji temperatury na różnych powierzchniach węglowych (W1,W2,W3) i grafi towych (G1,G2, G3). Informacje z nich płynące są niezwykle ważne dla technologów nadzorujących proces technologiczny.
Zapraszamy do współpracy ? rmuzyka@itpe.pl.
Au tor: Teresa Topolnicka