Większość ludzi ma świadomość, że tworzywa sztuczne (czyli popularne plastiki) wytwarzane są z ropy naf towej. Czy można jednak odwrócić ten kierunek i ze zużytego plastiku ponownie wytworzyć ropę naf tową? Oczywiście że można, tylko trzeba opracować odpowiednią technologię wpisującą się w tzw. recykling chemiczny, czyli sposób przetwarzania odpadowych tworzyw sztucznych (OTS) pozwalający na uzyskiwanie z nich wysokiej jakości produktów, mogących znaleźć zas tosowanie np. w produkcji pełnowar tościowych polimerów. Śledząc literaturę naukową można odnieść wrażenie, że opracowanych i go towych do wdrożenia na skalę przemysłową jest wiele technologii recyklingu chemicznego. Dlaczego zatem ciągle na składowiskach zalegają miliony ton OTS? Odpowiedź jest prosta ? technologie o odpowiednio wysokim s topniu dojrzałości, tj. tzw. TRL-u (ang. technology readiness levels) dopiero raczkują, a konkretniej znajdują się zazwyczaj na etapie instalacji pilo towych (TRL 5-6) lub ew. demonstracyjnych (TRL 7-8). Na tomiast technologie wdrożone w przemyśle i pracujące w sposób ciągły określamy mianem TRL 9.
Dlatego z dużym zaciekawieniem śledzimy rozwijaną przez austriacką grupę kapitałową OMV (Österreichische Mineralölverwaltung) technologię ReOil?. Ponad dziesięcioletnie badania nad opracowaniem technologii recyklingu chemicznego OTS zaowocowały uruchomieniem w 2018 roku w rafinerii Schwechat pilo towej instalacji, która zademonstrowała możliwość przetworzenia 100 kg zużytych tworzyw sztucznych na 100 litrów syntetycznej ropy naf towej.
Wprowadzane do procesu technologicznego ReOil? zużyte tworzywa sztuczne (polietylen, polipropylen oraz polistyren) są wstępnie sor towane i rozdrabniane. W formie tzw. płatków są wstępnie topione w ekstruderze. Ze względu na dużą lepkość s topione tworzywa są mieszane z rozpuszczalnikiem, pochodzącym z innych procesów w rafinerii, co umożliwia uzyskanie konsystencji zapewniającej pompowalność tejże mieszaniny. Przygo towany w ten sposób surowiec wprowadzany jest do reak tora krakingu, w którym pod wpływem wysokiej temperatury następuje piroliza łańcuchów węglowodorowych, czyli inaczej ich rozkład (rozrywanie) pod wpływem działania temperatury. Separacja uzyskanych w ten sposób produktów jest kolejnym etapem procesu. Tu następuje wydzielenie frakcji o wystarczająco krótkich łańcuchach, tzw. ropy syntetycznej, frakcji ciężkiej charakteryzującej się zbyt długimi łańcuchami, a przez to zawracanej do reak tora krakingu oraz stałych zanieczyszczeń (wypełniacze, barwniki, stabiliza tory itd.). Główny produkt procesu ReOil? ? syntetyczna ropa, jest dalej przetwarzana w rafinerii i ponownie wykorzystywana jako baza do produkcji tworzyw sztucznych o najwyższej jakości i czys tości.
Doświadczenia uzyskane na instalacji pilotażowej materializują się w formie budowanej również w Schwechat instalacji demonstracyjnej o mocy przerobowej 16 000 ton OTS na rok. Uruchomienie instalacji zaplanowano na początek 2023 roku. Widzimy zatem pojawiające się na horyzoncie coraz częściej informacje mogące świadczyć o tym, że recykling chemiczny OTS na skalę przemysłową może w niedługiej przyszłości stać się dla nas faktem.
Opracował: Tomasz Radko
Zakład Gospodarki o Obiegu Zamkniętym
Kontakt: tradko@itpe.pl tel. 32 6216 752