Polityka klimatyczna Unii Europejskiej, a także zwiększająca się świadomość społeczeństwa w zakresie wpływów antropogenicznych na zmiany klimatu sprawia, że coraz większą uwagę zyskuje ocena danego produktu, organizacji, regionu, czy nawet kraju oparta o tzw. ślad środowiskowy.  Jednym z najbardziej zaawansowanych sposobów jego obliczenia jest zas tosowanie me todyki oceny cyklu życia (ang. life cycle assessment, LCA). Cykl życia, według obowiązującej definicji służy określeniu ?kolejnych i powiązanych ze sobą etapów wyrobu, od pozyskania lub wytworzenia surowca z zasobów naturalnych do jego ostatecznej likwidacji? [1]. Jest to bardzo użyteczne narzędzie, jednak biorąc pod uwagę olbrzymi zakres danych niezbędnych dla oszacowania LCA, a także specyfikę produktów czy usług, dla których jest on określany, trudno jest go powszechnie zas tosować w s tosunkowo krótkim czasie, a szczególnie przy obecnej dynamice zmian gospodarczych, technologicznych czy społecznych.

Istnieją jednak relatywnie prostsze wskaźniki, które wymagają mniejszego zakresu danych, a jednocześnie umożliwiają porównanie efektów środowiskowych różnych branż gospodarczych czy dziedzin życia. Należy do nich m.in. ślad węglowy.

Ślad węglowy (z ang. carbon footprint) to całkowita suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez daną osobę, organizację, wydarzenie lub produkt. Miarą śladu węglowego jest tCO2e, czyli tona ekwiwalentu dwutlenku węgla. Różne gazy cieplarniane
w niejednakowym s topniu przyczyniają się do globalnego ocieplenia, zaś ekwiwalent dwutlenku węgla pozwala porównywać emisje różnych gazów na wspólnej skali. Na przykład tona metanu odpowiada 25 tonom CO2, a tona sześciofluorku siarki (SF6), jednego z ważniejszych mediów używanych w elektroenergetyce, to aż 22 800 ton CO2.

Częs to jednak ślad węglowy (głównie ze względu na brak danych) określa się w oparciu o samą emisją CO2. Dodatkowo, do obliczeń śladu węglowego np. danego przedsiębiorstwa, bierze się pod uwagę główne  źródła emisji, np. zużycie energii (cieplnej i elektrycznej), emisje związane z transportem czy emisje wynikające z właściwości wykorzystywanych surowców produkcyjnych. Pozostałe składowe, związane np. z zakupionymi dobrami (żarówki, papier do drukarki, baterie, komputery, catering na spotkanie biznesowe, woda dla pracowników, mydło, itp.) czy wytworzonymi odpadami są częs to pomijane, jako że możliwość ich dokładnego określenia jest bardzo ograniczona.

W Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla rozwijamy narzędzia służące do określania śladu węglowego, a także innych wskaźników środowiskowych, a o efektach naszej pracy będziemy Państwa informować na bieżąco na naszej stronie oraz na profilu na Facebook?u. Zapraszamy Państwa również do współpracy w tym zakresie, jako że nabyte doświadczenie pozwoli nam rozwijać i udoskonalać zarówno nasze kompetencje, jak i oferowane dla Państwa usługi.

A podsumowując, ślad węglowy to bardzo użyteczne narzędzie pozwalające przynajmniej w przybliżeniu oszacować wpływ danego produktu czy działania na środowisko. Dla przykładu, globalny ślad węglowy wynosi 35 753 305 000 ton CO2, ślad węglowy brytyjskiej rodziny królewskiej wynosi 3 810 ton CO2, a ślad węglowy Instytutu to 1 335 ton CO2. Ślad węglowy tej notatki to 22 kg CO2, a na jej przeczytanie poświęcili Państwo ok. 2 min. W tym czasie na świecie zostało wyemi towane ok. 136 000 ton CO2, a w przypadku działań prowadzonych w Polsce było to 14,3 g CO2 na każdego mieszkańca.

Au tor: Anna Kwiecińska-Mydlak 
email: akwiecinska@itpe.pl  | tel.: 32/621 65 38